بررسی مقایسه‌ای شاخصهای توسعه انسانی ایران و کشورهای همسایه

author

  • فیض زاده, علی
Abstract:

برنامه توسعه سازمان ملل متحد هرساله گزارشی به‌نام گزارش توسعه انسانی منتشر می‌کند که در بخشی از آن، با استفاده از شاخصی ترکیبی به‌نام شاخص توسعه انسانی، وضعیت کشورهای مختلف از نظر موفقیت در فراهم آوردن امکان زندگی سالم توأم با دانش و رفاه اقتصادی مقایسه می‌شود. گزارش توسعه انسانی سال 2003 اخیراً منتشر شده است و این مقاله، براساس این گزارش، به بررسی وضعیت ایران در چند سال اخیر می‌پردازد. در سال 2003، ایران در جایگاه 10۶ قرار گرفته است که نسبت به سال 2001، که در جایگاه 90 قرار داشت، سقوط بارزی کرده است. این سقوط در حالی است که در بین همسایگان ایران، غیر از عراق و افغانستان، تنها پاکستان است که از نظر توسعه انسانی پایینتر از ایران قرار گرفته است. امتیاز توسعه انسانی ایران نیز در این سال 719/0 بوده است که در مقایسه با سال گذشته کاهش و در مقایسه با سالهای پیشتر افزایش اندکی را نشان می‌دهد. این در حالی است که میزان افزایش امتیاز توسعه انسانی در بسیاری از کشورهای همسایه مانند عمان، ترکمنستان و آذربایجان بیشتر از ایران بوده است. کاهش نسبت ناخالص ثبت‌نام از 73 درصد در سال 2001 به ۶۴ درصد در سال 2003 علت اصلی سقوط رتبه ایران بوده است. شاخص توسعه انسانی، سنجه‌ای مناسب و یکدست برای مقایسه میزان موفقیت کشورها در دستیابی به اهداف توسعه است و لازم است که برنامه‌های توسعه‌ای کشورمان با در نظر داشتن عوامل اصلی این شاخص طراحی شود. همچنین میزان پراکندگی این شاخص در سطح کشور نیز از اهمیت بالایی برخوردار است که باید در اجرای برنامه‌های سنجش شاخص توسعه انسانی در سطح کشور مورد توجه قرار گیرد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

فقر و توسعه انسانی: شواهدی از ایران و منتخبی از کشورهای در حال توسعه

بهبود ابعاد توسعه ازمهم­ترین اهداف دولت­ها می­باشندکه دراین بین، نقش توسعه انسانی حائز اهمیت فراوانی می­باشد. مهم­ترین عامل توسعه انسانی هر جامعه، افراد آن جامعه می­باشند. چرا که، انسان­ها هم هدف و هم ابزار توسعه هستند. این اهمیت وافر موجب شده تا کشورهای جهان و سازمان­های بین­المللی توجه خاصی به امر توسعه انسانی داشته باشند و عوامل تأثیرگذار بر آن را شناسایی کنند. این مقاله در جستجوی شناخت تأثی...

full text

بررسی مولکولی زیرواحدهای سنگین گلوتنین در Tritcium boeoticum و Aegilops tauschii ایران و کشورهای همسایه

تنوع زیرواحدهای گلوتنین سنگین (HMW-GS) در مکان‌های ژنی Glu-1در 19 ژنوتیپ گندم دیپلوئید وحشی تریتیکوم بوئتیکوم و 36 ژنوتیپ گندم دیپلوئید وحشی آژیلوپس تائوشی موجود در بانک ژن دانشکدۀ کشاورزی کرج دانشگاه تهران با استفاده از روش SDS-PAGE بررسی شد. کلیۀ ژنوتیپ‌ها دیپلوئید وحشی تریتیکوم بوئتیکوم بررسی‌شده در این تحقیق زیرواحد *2 را در مکان ژنی  GluA1خود نشان دادند. در بررسی ژنوتیپ‌های آژیلوپس تائوشی ...

full text

مقایسه تطبیقی شاخص های توسعه زنان در ایران و کشورهای همسایه آن

در مقاله حاضر، توسعه انسانی با تأکید بر شاخص تعدیل شده مبتنی بر جنسیت در ایران ارزیابی و با کشورهای همسایه آن مقایسه شده است. روش به کار رفته روش تطبیقی و اسنادی با استفاده از داده های گزارش توسعه انسانی سازمان ملل در سال 2013 است. نتایج حاکی از آن است که ایران به لحاظ شاخص های توسعه زنان در ردیف های انتهایی جدول کشورهای با توسعه انسانی بالا قرار دارد، اما ملاحظه اجزای این شاخص گویای آن است که ...

full text

بررسی حقوقی افزایش پدیده ریزگردها در ایران و کشورهای همسایه(با تاکید بر کشور عراق)

بررسی حقوقی افزایش پدیده ریزگردها در ایران و کشورهای همسایه (با تاکید بر کشور عراق) طاهر حیدرزاده[1]- دکتر حمیدرضا جمالی[2]- محمدغلامی[3] چکیده:      هجوم ریزگردها به کشورمان از سوی کشورهای همسایه به ویژه عربی موجب ایجاد مشکلات زیست‌محیطی و انسانی بسیاری گردیده است. خطرات ریزگردها بر سلامت، بهداشت و اثرات و پیامدهای اقتصادی- اجتماعی و زیست محیطی فراوانی را در پی داشته است. وجود قوانین مستقی...

full text

کشورهای همسایه و پایان جنگ ایران و عراق

متغیر منطقه‏ای مولفه مهمی در جنگ بین کشورها محسوب می‏شود. کشورهای پیرامونی و کشورهای همسایه دولت‏های درگیر، براساس تأمین حداکثری منافع ملی، گزینه‏های مختلفی را همچون بی‏طرفی تا حمایت‏های ضمنی و آشکار از طرف‏های درگیر و حتی مداخله در جنگ به نفع یکی از طرفین را پیش رو دارند. جنگ ایران و عراق نیز از این قاعده مستثنی نیست. این جنگ، رویداد منطقه‏ای مهمی بود که کشورهای پیرامونی را تحت‏ تأثیر قرار داد...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 3  issue 9

pages  13- 26

publication date 2003-10

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

No Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023